Tarım ve Orman Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı arasında 2018 yılında kadın kooperatiflerinin güçlendirilmesi, sürdürülebilirlik sağlaması, kurumsal kapasitelerinin geliştirilerek görünürlüklerinin arttırılması ve kadınların kooperatifler yoluyla ekonomik ve sosyal hayata etkin katılımı konularında düzenlenen "Kadın Kooperatiflerinin Güçlendirilmesi İşbirliği Protokolü" imzalandı.
Protokol kapsamında Bursa'da, Kadın Kooperatiflerini Güçlendirmeye Dair Yol Haritası ve Faaliyet planının görüşüldüğü teknik çalışma grupları toplantısı Bursa Vali Yardımcısı Sultan Doğru ile Bursa İl Tarım ve Orman Müdürü Hamit Aygül, Bursa Ticaret İl Müdürü İsmail Aslanlar, Bursa Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürü Muhammer Doğan' ın katılımıyla düzenlendi.
Toplantıda, Bursa'da bulunan kadın kooperatifleri ve eğitimler hakkında bilgi veren Bursa İl Tarım ve orman müdür Hamit Aygül şunları söyledi: ''İl Müdürlüğümüz İlimizdeki 415 tarımsal kalkınma kooperatifinin çalışmalarını yönetiyor. 415 kooperatifin 44.249 ortağı var. 2019 yılında göreve başladığımızda kadınlardan kurulmuş tarımsal amaçlı, 3 kooperatifimiz vardı. Bunlar zor imkânlarla kurulup, faaliyete geçen Trilye, Oylat ve Zeyniler. Öncelikle, kadın kooperatifleriyle ilgilenecek bir ekip kurduk. Ekibimizin profesyonel bir şekilde yaptığı çalışmalarla 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarında kurulan kooperatiflerle bu sayı 19' a ulaştı. Bunların hepsi ya üretim yapıyor ya da gıda hizmeti sunuyor. Toplamda 523 kadın bu kooperatiflerimize ortak.
İl Müdürlüğünde oluşturduğumuz ekibimizde gıda mühendisi, ziraat mühendisi, veteriner hekim ve sosyolog gibi farklı ünvanlı arkadaşlarımız var. Ayrıca, üniversite gibi kurumlardan da zaman zaman destek alıyoruz. Yürüttüğümüz çalışmalarla kooperatiflerin hem yapısını güçlendirmek hem de ticaret yapabilmelerinin önünü açacak eğitimler sağlamış oluyoruz. Piyasaya sunacakları ürünlerin gıda mevzuatına uygun olması için gıda temel eğitimleri, yöresel gıda ve hijyen eğitimleri verdik. Bazı kooperatiflerimize pazarlama ve ticaret kapasitelerini yükseltecek eğitimler sağladık. Bunun gibi çalışmalarla kooperatiflerin ayakları üzerinde kalabilmelerine imkan sağlıyoruz.
2019 yılının başlarında Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin eğitimlerine yönelik çalışma başlatan FAO ile daha sonra kadın kooperatiflerini de işin içine kattık. İlk olarak Ticaret Bakanlığı' na bağlı olmakla birlikte dezavantajlı bir grup olan Orhaneli' deki kadın kooperatifinin güçlendirilmesine yönelik çalışma yaptık. O kooperatifimiz şu anda hem üretim hem de gıda hizmeti sunumunda oldukça iyi bir noktaya geldi. Sonra FAO ile Avrupa fonundan sağladığımız destek ile Yiğitali Kooperatifi çalışmalarını yürüterek onların sürecinin de pazarlama yapabilir hale gelmesini sağladık. En son İsabey' de bulunan kooperatifine Japon hükümeti tarafından sağlanan destek ile imkânlar sunuyoruz.''
Kadın kooperatiflerine yönelik çalışmalarda Büyükşehir ve ile belediyelerinin sağladığı desteklerin ve kurulan işbirliğinin de öneminin altını çizen Aygül, kadın kooperatiflerinin bazı eksikliklerinin de Bursa Büyükşehir Belediyesi ile yürütülen çalışmalar aracılığıyla giderilmesine olanak sağlandığını söyledi.
İl Müdürü Aygül, yürütülen çalışmalarda özellikle kooperatif ürünlerinde marka değeri oluşturmaya özen gösterildiğini belirtti. Aygül: ''Kooperatif ürünleri hem yurt içinde hem de ilimizde satılabilir hale geldi. Hatta bazı kooperatiflerimiz süreklilik sağlayabilecek şekilde devam ederlerse uluslararası ticarete girebilecek ürünlere sahipler. Tüm ürünleri gıda mevzuatı, etiket yönetmeliği ve marka mevzuatına uygun piyasaya sunulmaktadır. Çalışmalarımızda kooperatiflerin birbirleriyle rekabet içinde olmamaları için yöresel ürün kullanmalarını arzu ettik. Her kooperatifin en az 2- 3 adet spesifik ürün bulundurmasına önem verdik. Ticareti yapılan ürünlerde her kooperatifin kendi bölgesindeki ham maddeyi değerlendirecek şekilde devamlılığı sağlamasına gayret ediyoruz.'' dedi.
Kamuoyunda kadın kooperatiflerinin bilinirliğinin artmasına yönelik çalışmaların önemini de vurgulayan Aygül: ''Sosyal sorumluluk projelerimiz de sürüyor. Mesela Dağkadı' da bir firmayla Yerli Yerinde Ekinezya diye bir proje yaptık. Sonrasında bu kooperatifimiz daha da tanındı. Ulusal veya yerel pazarda faaliyet gösteren büyük firmalarımızın sosyal sorumluluk projeleriyle kadın dernek ve kooperatiflerini desteklemelerini temenni ediyoruz. Çalışma arkadaşlarımız sadece kadın kooperatifleri değil ilimizde bulunan 30'dan fazla kırsal alanda bulunan kadın derneğine de hizmet ediyor. Onların kooperatifleşme sürecine de destek veriyor. Ülkemizde kırsal alanda faaliyet gösteren toplam kadın kooperatifi sayısı 99 olup, bunun 19'u ilimizde bulunmaktadır. Kadın kooperatif sayısı ve ortak sayısı bakımından Bursa olarak 1. Sırada ve öncü konumdayız.'' dedi.